Người thừa cân béo phì có tình trạng mỡ thừa tích tụ quá mức và có hại đến sức khỏe. Vậy nên, bệnh béo phì sẽ thể hiện rõ ở trọng lượng cơ thể so với trọng lượng tiêu chuẩn dựa vào chiều cao của người khỏe mạnh.
Điều này không có nghĩa là người bình thường không có mỡ thừa tích tụ mà trong cơ thể luôn dự trữ lượng mỡ cố định để cơ thể sử dụng khi cần thiết. Mỡ có thể chuyển hóa thành năng lượng cho vận động của các cơ quan trong cơ thể, có vai trò giữ nhiệt và bảo vệ các vùng khỏi chấn động. Song khi tích tụ lượng mỡ quá lớn, nó lại cản trở hoạt động của các cơ quan.
Chỉ số cân nặng BMI được sử dụng để phân biệt bệnh thừa cân béo phì. Công thức tính chỉ số khối cơ thể này dễ dàng và đánh giá chính xác lượng mỡ trên cơ thể.
Chỉ số BMI = Cân nặng cơ thể / (Chiều cao x chiều cao) = kg/m2.
Cũng theo phân loại của tổ chức Y tế thế giới WHO, người bình thường trưởng thành có cân nặng vượt quá tiêu chuẩn như sau:
· BMI từ 25 - 29.9: thừa cân.
· BMI trên mức 30: Béo phì.
Người béo phì thường tích tụ mỡ thừa ở những bộ phận của cơ thể như: bụng, eo, đùi, ngực, … Người béo phì nghiêm trọng mỡ sẽ tích tụ trên cả cơ thể.
Nguyên nhân dẫn đến thừa cân béo phì
https://vienthammykorea.vn/beo-phi/
Thừa cân béo phì thường do sự không ổn định giữa năng lượng nạp vào và năng lượng tiêu hao.
Nguyên nhân dẫn đến thừa cân béo phì là do:
· Sự mất cân bằng giữa năng lượng ăn vào và năng lượng tiêu thụ. Khẩu phần năng lượng nạp vào vượt qua nhu cầu năng lượng của cơ thể, do đó năng lượng dư thừa và được đổi thành mỡ tích tụ trong các cơ quan, tổ chức.
· Yếu tố di truyền: Có nhiều người mang một vài gen trong nhiều nhóm gen như nhóm gen kích thích ăn ngon miệng, nhóm gen liên quan đến tiêu hao năng lượng, nhóm gen điều hoà chuyển hoá, nhóm gen liên quan đến sự biệt hoá và phát triển tế bào mỡ. Trong gia đình nếu cha hay mẹ hoặc thậm chí tất cả đều béo phì thì nguy cơ con cái bị tăng cân tăng cao. Nhiều người bị thừa cân béo phì do khả năng di truyền có khả năng trao đổi chất chậm chạp, cải thiện khó.
· Sụn tuyến giáp: là vấn đề tuyến giáp không tạo ra đủ các hormone cần thiết cho cơ thể. Sự thiếu hụt hormone làm cho quy trình trao đổi chất bị ngưng lại, đồng nghĩa với lượng chất béo không được đốt cháy, là lý do gây tăng cân.
· Khó ngủ: Theo nghiên cứu nếu bạn hay bị thiếu ngủ 30 phút một ngày sẽ gia tăng nguy cơ thừa cân, béo phì lên tới 17%. Khi bạn không ngủ đủ, lượng ghrelin sẽ tăng lên khiến bạn nhanh cảm thấy đói, thèm đồ ăn chứa nhiều đường. Lâu dần sẽ dẫn đến sự thèm ăn mất kiểm soát, là nguyên nhân dẫn tới thừa cân, béo phì.
Người có khả năng cao bị thừa cân béo phì bao gồm:
· Người có thói quen dùng đồ ăn nhanh, thức ăn giàu năng lượng, ăn nhiều chất béo, đồ ăn chiên, rán, ăn không nhiều rau, uống nhiều nước ngọt, rượu bia ...
· Môi trường làm việc văn phòng tĩnh tại, ít vận động hoặc lười tập luyện cũng là nguyên nhân của béo phì.
· Những người hoạt động thể lực thường ăn thức ăn giàu năng lượng, khi họ thay đổi lối sống, hoạt động giảm đi nhưng vẫn giữ thói quen ăn nhiều cho nên bị béo phì.
Một vài thói quen ăn uống dẫn đến béo phì
1. Ăn một ngày hai bữa
Chế độ ăn kiêng được sử dụng nhiều nhất cho người béo phì là mỗi ngày 2 bữa. Một số người có cuộc sống bận bịu và chỉ ăn khi đói, cũng có nhiều người không có thời gian để ăn sáng, và họ luôn cảm thấy cực đói trước bữa trưa.
Những người ăn ít hơn một bữa có nhiều khả năng cân nặng bị tăng vì họ có cảm giác đói mạnh trong bữa ăn. Họ thích ăn nhiều đồ ăn có hàm lượng calo tăng như mì, bánh hấp, cơm và thức ăn ngọt để thỏa mãn ham muốn calo của não bộ khiến lượng đường trong máu nhanh tăng.
Vậy nên, để kiểm soát việc bổ sung vào cơ thể những đồ ăn nhiều calo và hạn chế được cân nặng, chúng ta nên đưa nhỏ lượng calo đưa vào cơ thể mỗi ngày thành 3 lần để hạn chế tình trạng quá đói.
2. Nhịn ăn sáng
Nhiều người có suy nghĩ rằng, không ăn sẽ giảm được béo, hay nhiều lúc do quá bận, không kịp ăn sáng, rồi ăn bữa snags và bữa trưa cùng nhau. Thực tế thì ngược lại, việc nhịn ăn sáng, sẽ mau chóng để cơ thể bổ sung năng lượng vào dịp khác, như làm ta ăn trưa hay tối nhiều hơn, ăn vặt nhiều hơn… để bù đắp phần năng lượng thiếu hụt, dẫn đến làm tăng cân một cách không mong muốn. Không ăn sáng còn không tốt cho dạ dày và giảm tuổi thọ.
3. Ăn tối quá muộn
Thói quen ăn uống dẫn đến béo phì thường xuyên thứ hai là ăn quá muộn, thường gặp ở những người làm việc quá giờ và ca đêm. Do ăn đêm, ít vận động, trao đổi chất chậm dẫn tới lượng calo này ăn vào sẽ tích tụ dần trong cơ thể tạo thành mỡ.
Nếu không thể thay đổi thời gian ăn uống vì lý do công việc, có thể đem theo hộp cơm hay mang theo một vài đồ ăn tiện lợi ở văn phòng để tránh ăn quá muộn. Nếu đã qua 9 giờ tối, hãy chọn một vài thức ăn không nhiều calo, chẳng hạn như súp hoặc rau.
4. Thói quen ăn hai thực phẩm nhiều calo
Những người béo phì thường không thích chọn thực phẩm giàu chất xơ và thực phẩm có nhiều protein, mà bổ sung vào bữa ăn của họ nhiều thực phẩm có nhiều tinh bột hơn, chẳng hạn như cơm và bánh mì, mì ramen với cơm rang, mì udon với cơm… dẫn tới lượng calo bổ sung vào cơ thể vượt quá mức cần thiết.
Vì vậy, để tránh thừa cân béo phì, những người có thói quen ăn hai thực phẩm nên bổ sung nhiều rau hơn, ăn thực phẩm khác sau khi ăn rau, để rau mang đến cảm giác no cố định và giảm ăn nhiều thực phẩm chủ yếu nhiều tinh bột.
5. Ăn nhiều những thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột
Có tác động đến cân nặng bị tăng hơn việc ăn hai loại thực phẩm chính là chỉ ăn các loại thực phẩm chủ yếu. Như chỉ ăn duy nhất một loại thực phẩm như mì ống, mì ramen và cơm rang trong hai bữa một ngày. Chỉ ăn các thực phẩm chủ yếu giàu tinh bột sẽ có sự dao động lớn về lượng đường trong máu và nhanh bị đói.
Lúc này cơ thể sẽ gia tăng nhu cầu ăn vặt giữa các bữa chính. Đặc biệt là mì, cơm rang và các món ăn khác thường dùng nhiều gia vị và dầu mỡ nên nhanh dẫn đến tăng cân. Với cách ăn này cũng có thể dẫn đến mất cân bằng dinh dưỡng và chuyển hóa chậm.
Vì vậy, một bữa ăn hợp lý nên ăn hai hay 3 món, không những có rau mà chất đạm được cung cấp đủ.